Jak przeprowadza się audyt energetyczny?

Uzyskanie precyzyjnych informacji na temat zużycia energii koniecznej do korzystania z konkretnego budynku jest niezwykle istotne dla oszacowania kosztów jego utrzymania. Dokładne dane na ten temat pozwolą zarówno na przygotowanie niezbędnej modernizacji, jak i podjecie racjonalnej decyzji na temat zakupu lub wynajmu obiektu. Audyt energetyczny przeprowadzony zgodnie z wymogami będzie też wymagany przy staraniu się o środki na termomodernizację.

Co może wchodzić w zakres audytu energetycznego?

Wraz z ciągłym wzrostem cen nośników energii oraz pogarszaniem się stanu klimatu i zanieczyszczeniem środowiska naturalnego zwiększa się znaczenie zagwarantowania możliwie wysokiej efektywności energetycznej wszystkich budynków. Wciąż zaostrzane są normy dotyczące materiałów budowlanych i nowych obiektów oddawanych do eksploatacji. Coraz intensywniejsze stają się też starania o podejmowanie na szerszą skalę działań termomodernizacyjnych. W ramach środków przeznaczonych na wsparcie tego rodzaju projektów można uzyskać środki na wymianę źródła ciepła na bardziej ekologiczne, instalację paneli fotowoltaicznych a przede wszystkim na docieplenie dachu, fundamentów i ścian zewnętrznych. W wielu przypadkach jednym z warunków otrzymania dotacji jest przeprowadzenie audytu energetycznego – zauważa przedstawiciel firmy ESINVEST, zajmującej się budownictwem mieszkaniowym i przemysłowym oraz obsługą, projektowaniem i kosztorysowaniem inwestycji.

Audyt energetyczny jest wykonywany na podstawie istniejącej dokumentacji projektowej budynku lub na bazie dokonanej ekspertyzy obejmującej szczegółową kontrolę wszystkich jego elementów. W grę wchodzi analiza stanu technicznego, w jakim znajdują się główne elementy konstrukcyjne – ściany zewnętrzne czy dach, a także ważne z punktu widzenia przedmiotu opracowania instalacje – system ogrzewania, wentylacji i podgrzewania ciepłej wody użytkowej. Istotne jest także zweryfikowanie kondycji zamontowanej stolarki otworowej i jej parametrów. W ramach audytu określa się zakres możliwych do wykonania działań oraz technologii, które mogą zostać zastosowane. Takie opracowanie pozwala na precyzyjne ustalenie szacunkowych kosztów oraz możliwych oszczędności, jakie może przynieść cała inwestycja.

Przeczytaj również: Bezpłatny audyt energetyczny, na podstawie którego dobrana zostanie instalacja fotowoltaiczna

Audyty energetyczne są także przygotowywane w celu uzyskania dopłat do remontów budynków wielorodzinnych jako tzw. audyty remontowe. Działania tego rodzaju są podejmowane przy wystawianiu świadectwa energetycznego budynku. W tym przypadku sporządzany dokument podaje informacje na temat wskaźnika energii pierwotnej, jaka jest potrzebna do prawidłowego funkcjonowania budynku, a jednocześnie wskazuje na to, jaki wpływ wywiera to na środowisko naturalne. W świadectwie znajdują się dane na temat wskaźnika energii użytkowej oraz końcowej. Energia użytkowa oznacza potrzeby energetyczne przy założeniu, że nie jest ona tracona, a wszelkie systemy zachowują pełną sprawność. Jest to maksymalna wartość energii niezbędna do obsługi budynku wynikająca z jego projektu i obliczeń. Energia użytkowa to, innymi słowy, zapotrzebowanie na energię nieodnawialną, jaka musi być zużyta na ogrzewanie, wentylację i przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Energia końcowa uwzględnia natomiast wielkość strat wynikających z niedoskonałości systemu, podając realną wielkość potrzebnej energii.

Kiedy mogą być potrzebne audyty energetyczne?

Audyt energetyczny będzie potrzebny do szczegółowego zaplanowania prac termomodernizacyjnych. Pokazuje on nie tylko bieżący stan budynku, ale także precyzyjnie określa zakres potrzebnych prac oraz sposób ich przeprowadzenia. Zawarte są w nim koszty modernizacji i jej spodziewane efekty. Często audyt jest jednym z elementów sporządzanych ekspertyz i opinii technicznych. Dokument tego rodzaju jest potrzebny właścicielowi budynku, ponieważ dostarcza dokładnych i rzetelnych informacji na temat skali prac i spodziewanych kosztów. Jest również elementem, który jest niezbędny do uzyskania dofinansowania z programów rządowych, samorządowych oraz dostępu do środków unijnych. Będzie przydatny również dla osoby, która będzie przygotowywała projekt termomodernizacji.

Jeśli chodzi o przygotowanie świadectwa energetycznego, to jest ono niezbędnym dokumentem wymaganym przy sprzedaży albo wynajmowaniu domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym. Świadectwo zachowuje swoją ważność przez okres 10 lat, o ile w tym czasie w obiekcie nie będą wprowadzane żadne zmiany. W przeciwnym razie dokument musi być wystawiony ponownie. Świadectwo nie będzie wymagane w przypadku obiektów oddawanych do użytkowania oraz tych, które są użytkowane przez okres krótszy niż 2 lata. Nie muszą go też mieć budynki o powierzchni użytkowej mniejszej niż 50 m2, a także te, które są zamieszkiwane przez mniej niż 4 miesiące w roku. Jest również zbędne, jeżeli budynki są wykorzystywane na potrzeby produkcji rolnej albo przemysłowej – o ile zużycie energii okaże się w nich mniejsze niż 50 kWh/m2 rocznie.

Audyty energetyczne są też sporządzane w przypadku dużych przedsiębiorstw, które zatrudniają ponad 250 osób, mają obrót na poziomie 50 mln euro lub aktywa o wartości co najmniej 43 mln euro. Dokumenty te nie powodują jednak konieczności wprowadzania zmian. Ich specyfika polega też na tym, że obejmują całokształt zużycia energii, zarówno przeznaczonej na utrzymanie budynków, jak i działalność produkcyjną. Dotyczą więc też oceny stosowanych w firmie technologii.

W jaki sposób pozyskuje się dane pomiarowe do audytu energetycznego?

Przygotowanie audytu energetycznego zakłada wykorzystanie dostępnych danych i informacji zawartych w istniejącej dokumentacji. Szczegółowa ocena parametrów budynku wymaga jednak bardzo dokładnego sprawdzenia, w jaki sposób dochodzi do strat ciepła oraz dokładnego przybliżenia ich rozmiarów. Sposobem na uzyskanie takich danych jest użycie kamery termowizyjnej.

Urządzenie to jest zbudowane podobnie jak typowe kamery wideo, składając się z optyki pozwalającej na wychwytywanie fal elektromagnetycznych i skupianie ich na układzie czujników w postaci detektorów mikrobolometrycznych. Rejestrują one promieniowanie w paśmie dalekiej podczerwieni, czyli długości fal między 4 a 14 µm. Kamera zapisuje dane w postaci pomiaru dla każdego punktu obrazu, uzyskany odczyt ma więc wartość liczbową. Dla ułatwienia obserwacji kamery są również wyposażane w typowe matryce rejestrujące promieniowanie widzialne, co pozwala na nałożenie wartości promieniowania na klasyczny film lub zdjęcie. Drugim udogodnieniem jest prezentowanie różnic w emisji poszczególnych obszarów w skali kolorystycznej. Warto jednak pamiętać, że termogram jest jedynie dodatkiem do danych liczbowych ułatwiającym zapoznanie się z ich rozkładem.

Badanie przy pomocy kamery termowizyjnej pozwala na wychwycenie ciepła, które przedostaje się przez przegrody budynku – ściany zewnętrzne, stropy, pokrycia dachowe oraz fundamenty. Dzięki danym termowizyjnym można zidentyfikować tworzące się mostki termiczne, czyli obszary, gdzie ucieczka energii jest największa. Wielką zaletą korzystania z termowizji przy sporządzaniu audytów energetycznych jest możliwość zarejestrowania niemożliwych do wykrycia w inny sposób błędów wykonawczych, faktu użycia materiałów o innych niż zakładane w projekcie parametrach, a także ustalenie rzeczywistego poziomu strat energii.